Gepubliceerd: Mon 23 September 2024
Door Hiske Overweg

Ode aan mijn douchekop

Ik ben groot fan van mijn waterbesparende douchekop. De grootste winst die je behaalt met een dergelijke douchekop is niet de waterbesparing, maar vooral de energiebesparing omdat je minder water hoeft op te warmen voor je douchebeurt.

"Ja, dan komt er zeker alleen een miezerig straaltje uit?" hoor ik je al denken. Niets is minder waar: de douchekop zorgt voor extra turbulentie waardoor de waterstraal net zo krachtig voelt. Toen ik in Parijs in een gebouw woonde waar de waterdruk erg laag was, was dit de perfecte oplossing. En toen ik dit jaar tijdens de zomervakantie onder een tegenvallende douchestraal stond, kwam de gedachte in me op om de douchekop voortaan maar mee te nemen op vakantie. Onmisbaar dus.

Waterschaarste speelt op dit moment in Nederland een beperkte rol tijdens droge zomers. Hier kun je het rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving vinden. Klimaatverandering zal de komende jaren voor meer droogte zorgen, en daarmee de watervoorziening meer onder druk zetten, schreef het Planbureau voor de Leefomgeving in een rapport in mei. Een land waar waterschaarste nu al aan de orde van de dag is, is Bangladesh.

Drinkwaterschaarste in Bangladesh

In de Khulna regio in het zuidwesten van Bangladsh zorgt zeespiegelstijging voor een toename van het zoutgehalte in het grondwater. Regenval zou dit effect in theorie kunnen verminderen, ware het niet dat het gebied ook kampt met extreme droogte. Daarnaast speelt nog mee dat de heftige cycloon Aila in 2009 een groot deel van het oppervlaktewater met zout water vermengd heeft.

Lees meer in de Guardian over de consequenties van zout water voor zwangeren en de stijging van het aantal nierpatiënten

Een deel van de bevolking heeft hierdoor alleen toegang tot brak water. Het aantal vrouwen wat een zwangerschapsvergiftiging krijgt, is aanzienlijk verhoogd. Zwangerschapsvergiftiging kan leiden tot ernstige hoofdpijn, orgaanschade of zelfs overlijden. Daarnaast is het aantal mensen met chronisch nierfalen twee keer zo hoog als elders. Veel families sluiten leningen af om dialyses en medicijnen te kunnen betalen.

NGO's en de regering werken aan meer opslagcapaciteit voor regenwater, installatie van grondwaterfilters en betere informatievoorziening over de gevolgen van zoutwaterconsumptie.

Tegelijkertijd verscheen dit jaar een rapport van het International Centre for Climate and Development wat waarschuwt dat Bangladesh de limiet bereikt heeft van wat het land kan doen qua klimaatadaptatie. Tussen 2009 en 2019 heeft het land 195 keer te maken gehad met extreme weersomstandigheden als cyclonen, hittegolven, overstromingen en droogtes. Lees meer in de Guardian Het land heeft dringend financiele ondersteuning nodig uit de Westerse wereld én is afhankelijk van de wereldwijde transitie naar een koolstofarme economie. Zoals de minister voor milieu in Banglasdesh zegt:

Dit is een wereldwijde crisis en we moeten allemaal samen werken om te zorgen dat we het sneller oplossen dan dat we het veroorzaken.

De En-ROADS klimaatsimulator is ontwikkeld door ClimateInteractive en MIT Sloan Sustainability initiative

In de En-ROADS klimaatsimulator kun je zien welk deel van Bangladesh in 2100 onder de zeespiegel ligt in het scenario waarin we qua uitstoot van broeikasgassen op dezelfde weg doorgaan (het blauwe gedeelte op de onderstaande kaart).

Als we wel adequatere actie ondernemen en de opwarming van de aarde tot 1.5°C beperken, is de situatie in Bangladesh een klein beetje beter: het groene gebied op de onderstaande kaart loopt dan minder overstromingsrisico.

Als we puur naar zeespiegelstijging kijken, is het verschil tussen de scenario's dus niet heel groot.

De kans op extreme hitte wordt wel een stuk kleiner als we de opwarming van de aarde beperken. Droogte is, zoals ik hierboven beschreef, ook een probleem wat de situatie met het zoute water verergert. De En-ROADS klimaatsimulator laat zien dat de frequentie van extreme hitte ongeveer een factor 3 lager ligt als we de opwarming van de aarde weten te beperken. Ook zullen er in dat geval minder zware cyclonen zijn, wat de leefbaarheid in Bangladesh ook vergroot.

Wat kun jij doen?

Hier kun je meer lezen over wat BRAC doet voor waterontzilting Als je wilt helpen om de situatie in Bangladesh te verbeteren, kun je een donatie aan BRAC overwegen, een organisatie die zich al sinds 1972 inzet om de armste bevolking in Banglasdesh te helpen en die onder andere werkt aan een goede drinkwatervoorziening. Dit artikel in Vox beschrijft de armoedebestrijdingsprojecten van BRAC. BRAC is dusdanig succesvol in de projecten die ze opzetten, dat ze die ook buiten Bangladesh gekopieerd hebben.

Een blogpost over de sustainable development goals goede gezondheid en welzijn, schoon water en sanitair en klimaatactie ter sprake.